Series Câu chuyện về nhân loại: Chúng ta ở đâu trên dòng thời gian? (Phần I)

Thời gian là một khái niệm tốn nhiều thời gian để suy ngẫm.

Thời gian không tồn tại. Nhưng ý tưởng về nó thì lại có.

2022 là tương lai, và bạn đã già.

2016 nghe khá là gần. 2016 là 6 năm trước.

2012 là 10 năm trước.

The Avengers đã ra mắt được 10 năm.

2011 gần với 2001 hơn là 2012.

Mấy đứa nhóc 9 tuổi vào năm 2013 (năm Frozen ra) sẽ tròn 18 vào năm nay.

Chúng ta đã qua bối cảnh “tương lai” của Back to the Future, 2015, được 7 năm.

Toàn Shinoda đã mất được 8 năm.

Steve Jobs đã mất được 11 năm. iPhone 5 và Galaxy S3 đều có tuổi thọ 10 năm.

Minh Tu Le – Michael Scott

Từ khi còn nhỏ thì tôi đã có một sự ám ảnh nhất định với thời gian, và góc nhìn với thời gian.

Thật sự, bạn không thể hình dung được thời gian. Bạn không thể nào sờ được vào thời gian. Nhưng bạn vẫn cho rằng, một cách ngây thơ, là thời gian tồn tại. Đã quá trung học nhưng bạn luôn ám ảnh với nhừng con số và nhìn đồng hồ liên tục.

Thậm chí, niềm ám ảnh về thời gian của bạn còn lớn đến nỗi, bạn phân cấp thứ bậc cho thời gian và so sánh “thời gian của tao quý giá hơn thời gian của mày”, hay “máy thời gian” (đồng hồ) của tao xịn hơn “máy thời gian” (đồng hồ) của mày.

Và có vẻ như, một điều trớ trêu của dòng thời gian khi mà một bài viết “nhận thức về thời gian” lại tốn của bạn…kha khá thời gian để đọc. Nếu như đọc đến đây và bạn vẫn muốn đọc thêm thì chúc mừng bạn, bạn đã chứng minh được tính tương đối của nó và, nghịch lý thay, bạn sẽ chẳng cần đọc bài viết này nữa. Bạn có thể đóng tab và đi ngủ hoặc quay lại với điều mà bạn đang làm được rồi.

Nhưng mà, đừng như thế. Vì đây là một chủ đề tôi khá là tâm huyết và tôi cũng muốn tất cả mọi người đều tâm huyết với nó – ngược lại với những kẻ có đặc quyền luôn sống ở hiện tại thay vì phải bận tâm lo lắng về tương lai vào buổi sáng và hoài niệm về quá khứ vào ban đêm và rồi bảo rằng hãy quay về hiện tại đi.

HA!

Nếu chúng ta đã không thể sống ở hiện tại, thì hãy ở bất cứ nơi nào khác trên thời gian ngoài lúc này.

Ám ảnh với những cột mốc

Nỗi ám ảnh của tôi với những cột mốc và khoảng cách từ cột mốc này với những cột mốc kia khá lớn.

Nó như kiểu, thật sự đau đầu khi nghĩ là khoảng cách từ khi những kim tự tháp Giza được xây dựng đến khi Nữ hoàng Cleopatra chết còn xa hơn từ khi Cleopatra chết cho đến năm nay, năm mà Kendrick Lamar ra album mới nhất của mình.

Nhưng nó là sự thật.

Những người tôi ngưỡng mộ, rất nhiều trong số họ tồn tại vào thế kỷ XX. Do việc luôn ở “quanh họ” (ít nhất là thông qua các tấm ảnh chụp) mà dường tôi cảm giác mình “gần” với họ hơn, cho dù có những người đã chết được khoảng 42 năm trước.

Oh look, Kurt Cobain kìa!

Vấn đề nữa về dòng thời gian đó là chúng ta thường nhìn vào các sự kiện lớn nhất để đánh giá mà quên mất đi những sự kiện nhỏ và/hoặc cận-lớn.

30 năm là một khoảng thời gian dài. Dài cỡ nào? Nghe thì cũng dễ hiểu đấy nhưng não bạn để load được thì sẽ cần một thứ trực quan hơn một chút, các cột mốc. Tính từ năm 1992 (30 năm trước) đến nay, những sự kiện sau đây đã xảy ra:

2002 – 9/11 vừa mới xảy ra
2004 – GTA San Andreas ra mắt
2007 – iPhone ra đời
2010 – iPad ra mắt
2012 – Harlem Shake

Như các bạn có thể thấy, 20 năm trước, mọi thứ là một thế giới khác. Giữa năm 2002 cho đến nay, có quá nhiều thứ đã xảy ra. 40 năm là một khoảng thời gian tương đối dài.

Thập niên 1980 nghe có vẻ gần (nhất là nếu như bạn yêu thích văn hóa thập niên 1980 và gán ghép những cá tính của bản thân cho các nhân vật trong phim thời kỳ này), nhưng nó đã là 40 năm trước. Tôi thường khá là bị choáng ngợp vì khoảng thời gian từ 1982 cho đến 2002 bằng với khoảng thời gian từ 2002 cho đến 2022.

1977 – 1992 (15 năm): NWA ra đời, Star Wars ra mắt cả ba phần,

1992 – 2007: Pulp Fiction ra mắt. 11/9 (chưa từng xảy ra).

2007 – 2022: Bọn 2k7 ra đời, lớn lên và bước vào cấp 3 và đi vào club và chụp ảnh rồi đăng lên aima.bietduoc

SỰ THAY ĐỔI VỀ 4 PHƯƠNG DIỆN SAU (mà mình xin phép được dùng lại từ bài trước vì Photoshop của mình hiện đang bị lỗi scratch disks) cũng được nhìn thấy rõ rệt qua nhiều năm.

Ví dụ: Ở năm 1960, việc phân chia nhà vệ sinh cho người da đen và người da trắng là điều bình thường. Hoặc, bạn có biết là đến tận năm 1977, người ta mới bãi bỏ lệnh tử hình bằng cách chặt đầu (guillotine)?

50 năm (nửa thế kỷ) là một khoảng thời gian rất dài – nó là 18250 ngày – hãy hình dụng một năm dài đằng đẵng của bạn nhưng nhân lên gấp 50 lần, hoặc, một ngày của bạn nhưng nhân lên 18250 lần.

100 năm là khoảng thời gian rất dài. Nó là gấp đôi của 50 năm.

Tất cả những điều trên mà tôi kể chỉ nằm ở trong khoảng 100 năm.

Dòng thời gian ở mức vĩ mô sẽ khiến cho 100 năm trở nên nhỏ bé.

100 năm nhỏ bé cỡ nào, bạn tự hỏi?

Cây đã tồn tại được 350 triệu năm. Wop de doo. 350 lần của 1 triệu năm. Nếu như mỗi một năm bạn nhận được một đồng, thì sau 350 triệu năm bạn sẽ đủ tiền mua VinFast Fadil Tiêu chuẩn 1.4 AT – 2022 đã bao gồm thuế.

Nhưng bạn biết cái gì còn tồn tại lâu hơn cả CÂY nữa không?

Cá Mập.

Cá mập đã tồn tại được 420 triệu năm. Hãy nghĩ kỹ về con số đó. Nó đã ở trên Trái Đất này được ngần ấy thời gian.

Bản đồ của Trái Đất khi đó còn trông như thế này:

Hãy tưởng tượng những gì mà cá mập đá chứng kiến qua bao nhiêu thời đại trên hành tinh này. Và chúng vẫn sống dai và sống khỏe. Hãy nghĩ về điều đó.

Thì sao chứ? Điều này có liên quan trực tiếp gì đến việc tối nay bạn đi đâu chơi hay ăn gì hay làm gì sau đó?

Chúng ta sẽ đi trả lời cho các câu hỏi đó trong phần II – Tính tương đối của thời gian.

Minh Tu Le

Leave a comment